مباهله پیامبر اسلام با نمایندگان مسیحی ساکن نجران، یکی از وقایع مشهور تاریخ اسلام است که نشان دهنده حقانیت دعوت پیامبر و فضیلت همراهان ایشان یعنی علی، فاطمه، حسن و حسین(ع) است.
در این یادداشت نگارنده به موضوع مباهله از دیدگاه اهل تشیع و اهل تسنن پرداخته است.
اصطلاح
«مباهله» به عملی گفته می‌شود که دو یا چند نفر که در مسأله مهم دینی با یکدیگر اختلاف دارند، در یکجا جمع شوند و با تضرع به درگاه خداوند، از او بخواهند آن را که بر باطل است، رسوا و مجازات کند. مباهله پیامبر اسلام با نماینده گان مسیحی ساکن نجران، یکی از وقایع مشهور تاریخ اسلام است که نشان دهنده حقانیت دعوت پیامبر و فضیلت همراهان ایشان یعنی علی، فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام است.
آیه مباهله
فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ
از آن پس که به آگاهی رسیده ای، هر کس که درباره او با تو مجادله کند، بگو: بیایید تا حاضر آوریم ما فرزندان خود را و شما فرزندان خود را ما زنان خود را و شما زنان خود را ما خود و شما خود آنگاه دعا و تضرع کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان بفرستیم.
داستان
پیامبر طبق رسالت مهم هدایت بشریت و با دستور خداوند اقوام و ادیان مختلف را به دین اسلام دعوت کردند که از جمله آنها مسیحی های منطقه نَجران بود.
مسیحیان نجران در مدینه حضور یافتند و بین آنها و پیامبر گفتگوهایی برگزار شد.
وقتى مسیحیان نجران از روى لجاجت و عناد سخن پیامبر را درباره یگانگى آفریدگار و شخصیت حضرت عیسی (ع) نپذیرفتند، خداوند به پیامبر دستور داد كه آنان را براى نفرین بر ضد یكدیگر بخواند و هر دو گروه در برابر هم بایستند و از خدا بخواهند كه هر كس در این موضوع دروغ‌گو است، خداوند بر او غضب كند.
رسول خدا (ص)در صبح روز مقرر آمد؛ در حالى كه امام حسین (ع) را در آغوش داشت و دست امام حسن (ع) را گرفته بود و حضرت فاطمه(ع) و امام على (ع) در پشت سر حضرت حركت مى‌كردند. حضرت به آنها گفت: وقتى من دعا كردم، شما آمین بگویید. وقتى بزرگ مسیحیان چنین دید، خطاب به همراهانش گفت: اى گروه نصارا! همانا صورت‌هایى را مى‌بینم كه اگر از خدا بخواهند كوه را از جاى بَركَند، مى‌كَنَد. مباهله نكنید كه نابود مى‌شوید؛ آنگاه آنان تسلیم پیامبر شدند و به پرداخت جزیه گردن نهادند.
پیام‌های مباهله
مباهله چند پیام مهم را در خود جمع کرده است که مورد اشاره قرار میدهیم؛
مباهله، نشان دهنده دغدغه دعوت به حق است تا جایی که در مرحله نخست با منطق و استدلال باید برای هدایت افراد تلاش کرد و اگر این مسیر جواب نداد قضاوت و نصرت الهی را به عنوان آخرین گزینه باید در نظر داشت.
استمداد از غيب بعد از به كارگيري توانايي هاي عادي است.
نوه دختري، همچون نوه پسري و فرزند خود انسان است. «أبنائنا» (امام حسن و امام حسين(ع)).
در اسلام زن و مرد دوشادوش هم و در كنار يكديگر مطرح هستند و به مناسبت های مختلف جایگاه ارزنده فاطمه زهرا(س) به عنوان سیده نسا عالمین مطرح شده است.«نسائنا»
در حالی که امروزه شعارهای طرفداری از زن صرفا فریبی برای استفاده ابزاری از زنان است .
براي ايمان و هدف، پيامبر و افراد مؤمن حاضرند حتي نزديك ترين بستگانش را در معرض خطر قرار دهند.
ماجرای مباهله رویارویی جالب اسلام و مسیحیت به عنوان بزرگترین ادیان روی زمین الهام بخش رستگاری برای حق جویان عالم است.
كسي كه در برابر منطق و استدلال و معجزه تسليم نمي شود، بايد او را تهديد به نابودي كرد.
آخرين برگ برنده شخص مؤمن دعاست.
اگر در مقابل دشمن محكم بايستيم، دشمن عقب نشيني مي كند.
قوام و اساس دين پيامبر اكرم(ص) و اهل بيت او(ع) هستند.
طبق آیه مباهله، حضرت علي(ع) جان پيامبر اكرم(ص) است و یکی از دلایل مهم حقانیت مکتب اهل بیت همین نکته است « انفسنا»
«زمخشری عالم بزرگ اهل سنت، جریان مباهله را از زبان عایشه چنین نقل می‌کند، گفت: رسول خدا صلی الله علیه و آله بیرون آمد، درحالی که عبای منقوش را که از موی سیاه بود، بر تن خود داشت. پس حسن علیه‌السلام آمد و پیامبر صلی الله علیه و آله او را داخل آن کساء کرد. سپس حسین علیه‌السلام آمد و آن حضرت حسین را نیز داخل کساء نمود. آنگاه فاطمه علیها‌السلام و بعد علی علیه‌السلام آمدند و داخل کساء شدند. سپس رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود: «إِنَّمٰا یُرِیدُ اَللّٰهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ اَلرِّجْسَ أَهْلَ اَلْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً»؛ جز این نیست که همواره خدا می‌خواهد هرگونه پلیدی را از شما اهل بیت برطرف کند و شما را چنان که شایسته است پاک و پاکیزه گرداند.» فخر رازی نیز شبیه همین را نقل می‌کند و می‌گوید: این روایت بین اهل حدیث و تفسیر مورد اتفاق است.»
شعر
امروز روز احمد و تثبیت مرتضاست
در دست مِهرِ دست خدا، دست مجتباست
وآن نازدانه ای که در آغوش مصطفی است
باشد حسین فاطمه، سلطان قلب هاست
وآن بانویی که چرخ به تعظیم او خم است
خیرالنّسای عالم و بانوی مریم است
یادداشت از مهدی بایندُر مسئول تشکل‌های دینی کردستان
ثبت دیدگاه